Informacja o działalności Oddziału Bazardżyckiego Turko-Tatarskiego Stowarzyszenia Kulturalnego w Dobrudży Information about activities of the Crimean Tatar cultural society in Dobrudza (in Turkish and Polish)
Transcription
<<l.53>>
Zawiadomienie o zebraniu nowoutworzonego Oddziału Bazardżyckiego Turko-Tatarskiego Stowarzyszenia Kulturalnego w Dobrudży, na którem ma wziąć udział Selim Efendi.
/Z dn[ia] 23.VIII.1935 r./.
<<l.54>>
Dobroca Türk Hars Cemiyeti Pazarcik Şubesi
ÇAĞIRIŞ
Hareket ve Şark-idman kültür ve spor cemiyetleri a'zaları, Klubleıni birleştirerek „ Doburuca Türk hars cemiyti‟ Pazarcik şubesi namı altında çalışmaga başlamiştır. Bu cemiyetlerın a'zaları ve gençlermızın her zaman birleşmesını arzu eden saygılı milletdaşlarımızın 23 agustos 1935 Cuma günü akşam saat 9 da Selım efendi mektebıne gelmelerı rica olunur.
D.T.H.C.
m. İdare hey'eti
Tip. „Cuvăntul nostruˮ B-gic
<<l.55>>
Program
„Burza” – sztuka teatralna w 3 aktach. Urządzona staraniem oddziału Bazardżyckiego Turecko-Tatarskiego Stowarzyszenia Kulturalnego w Dobrudży.
<<l.56>>
ASOC. CULTURALA TURCA DIN DOBROGEA
-SECTIA BAZARGIC-
PROGRAM
B O R A
3 PERDELIK MILLI PIYES
IAZAᴎ: ALIL ABDULAKIM
DOBRUCA TERC HARSBIRLIGI--- Pazargic şubesi
TEMSIL SERISINDEN
11 Mart 1936 „MODERN” SALNUNDA Temsil Edilmiştir
Tipografia „IZVOR”-- Bazargic
<<l.56ob>>
PERSONAGII:
1. Toli _ Preşedintele Organizatiei _ Halil Ablechim
2. Abib _ Conferintiar _Niad Mustafa
3. Murat _ Elevul delegat din Stanbul _ Niad Regep
4. Mustafa _ Inspector _ Smail Osman
5. Demir _ Secr. Al Uniunii Muncitorilor _ Reuf Ablechim
6. Veli _ Locotenent in armata rusă _ Sucri Sevchi
7. Kutlu _ Un tânar crimlien _ Abdurahman Asan
8. Sare _ Mama lui Toli _ Fevzie Riza
9. Batiar _ Fiul lui Toli _ Lutfi lacub
10. Aişe _ Invatatoare _ Aişe lusein
11. Suium _ Secretar al organizatiei _ Negimie Osman
12. Vlademir _ Gardian _ Kerim Isa
13. Polis, santinela, agent, sergenti, soldati public.
NOAPTE DE CURBAN⸗BAYRAM
(OPERETA POPULARA)
Intro'o noapte de Curban-Bayram, când, în lipsa flacâilor satului, fetele se amuzau cu cântece şi jocuri populare, un bayarrus, însotit şi ajutat de cativa ruşi, ataca etele şi rapeşte pe Ghilsum, cea mai frumoasa fata din regiune. Ghilsum dusa la Petersburg, fu schingiuita pentru a fi convertita în creştinizm. Fratele ei Bechir o cauta pretutindeni dar nu gaseşte. Intr'o zi primind o scrisoare dela sora sa afla ascunzişul ei, de unde o cspa cu multe greutâti.
BORA
PIESA IN 3 ACTE
ACT. I. In Crimeea se duce o lupta ascunsa aoriga de organizatiile nationsliste tatare contra regimului tarist, care sporeşte presiunil sale, pe zi ce trece, asupra acestor organizatii.
Comitetul Central executiv al Organizatiei se întruneşte mai des în casa lui Toli, preşedintele comittulu, la Bahce-Saray. Veli, ofiter în armata tarista, asupra pregatiei soldatilor tatari din armata rusa ; secretarul partidului muncitorilor minieri tatri, în pivinta solidaritatii muncitorimii cu actiunea nationalista ; Suyum, secretara organizatiei, relativ la sentimentele patriotice ale poporului dau rapoarte amânuntite preşedintelui. Memet, functionar la politia secreta rusa, anunta d descoprirea lor. Toli, dupa câteva cuvinte de îmbarbatare, scoate pe colegii sâi, distruge toate actele şi politia îl prinde.
ACT. II. Toli, exilat în Siberia, unde cu toata mizeria şi salbaticia regimului, traeşte cu speranta şi încredere în eliberarea petriei sale. Tovaraşii sâi de lupta Murat şi înceredere în eliberarea patriei salle. Tovaraşii sâi de lupta Murat şi Mustafa deasemenea sunt surghiunuiti în Siberia. Pela sfârşitul razboiului mondial începând revolutia bolşevicilor se desleaga frontul, se depun armele şi se evacueaza condambati.
ACT. III. Armata şi poporul Crimeei îşi declara independnta târii lor. Un orator tine un discurs înflacarat multimei adunata la or-Kapu, printre care se afla mama şi copilul lui Toli. In acest moment ajung acolo exilatii întorşi din Siberia. Toli, strivit de oboseala şi tuberculoza moare în fata mamei şi copilului sâu.
<<l.57>>
MODERN SALONINDA
Dobruca türk hars birligi Pazarcik şubesi
11 Mart 1936 Çarşanba günü akşami saat 9 da
1917 inklabinda Kırım Halkının Kurtuluş içün nasıl
Çaliştiklarini tasvir eden üç perdelik
BORA
Piesı ile berabr kartlarmızın her vakıt bir hikaeye
Gibi anlattiklari
Kurban Bayram gecesi
Bu defa bir operet şeklinde milli oyunlarimiz, yilarimiız ve costumlarımızla gayet canli bir surette gösterilecektir
Orchesra ve dkor yenidir
<<l.57.ob>>
SALA „MODERN“
A.C.T SECTIA TEATRALA
Va da o reprezentatie teatralâ
MIERCURI 11 MARTİE 1936 ORA 9 FIX
BORA
(VISCOLUL)
Piesâ în 3 acte de H. ABLECHİM
Ş I
CURBAN BAYRAM GECESI
(In noaptea de Curban Bayram)
Operetă
Compusă din 2 tablouri, unde publicul Bazar
Gicean, va admira luxul, frumusetea şi ele
Ganta costumelor nationale tatareşti
Urmate d cântce şi jocuri
DECOR Şİ ORCHESTRA SPECİALA
Tip. Cuvântul nostru B-gic
<<l.58>>
KIŞILER:
1. Toli _ Teskilat Reisi _ Halil Ablekim
2. Abip _ Aytar _ Niad Mustafa
3. Murat _ Teskilatın Stanbul Subesinden _ Nihad Recep
5. Mustafa _ Müfettiş _ Ismail Osman
6. Demir _ Amele Birliginde Katib _ Reuf Ablekim
7. Veli _ Rus ordusunda zabit _ sukri Sevki
8. Kutlu _ Genç Krımli _ Abdurahman Asan
9. Batir _ Tolinin çocugu _ Lutfi Yakub
10. Auşe _ Muallime _ Ayşe Huseyin
11. Suyum _ Teskilat Katibesi _ Necmiye Osman
12. Vladimir _ Gardiyan _ Kerim Isa
Polis nevbetci asker, sivil memürlar, askerler, halk.
KURBAN BAYRAM GECESI
(HALK OPERETI)
Kırımda genç Tatar kızları, bir kurban bayram gecesi şen şakrak türkü ve oyunlarile kendi aralarında eglendir. Salıncak atlarken Tatar yaşlarının bir koşuya gitmesinden istifade eden ve günlerdn beri kızların en güzeli bulunan Gülsüme göz koyan Ruslar, onı kaçırırlar. Petresborgta gizli bir evde günlerce kendisini hristiyan yapmak için ograşırlar ve yapmadıkları işkenceyi bırakmazlar. Agası Bekir her taraftan kardaşının izini arar bulamaz. En nihayet Gülsüm bir fırsat bularak küçük bir cocugun eline sıkıştırdıgı kâgıtı tanıdıgı atlıya yetiştirerek kendisinin nerede oldugunu ve başından geçenleri bildirir böylece agasının yardımile kurtulmaga muvaffak olur.
3 PERDELIK MILLI PIYES
BIRINCI PERDE
Rusyanın tazyiki arttıkça milli duygulari kuvvetlenen kırım Türkleri Kasaba ve köylerde milli istiklâl teşkilatını kuvvetlendirmek için son gayretlerini sarf etmektedirler. Teşkilat merkezi Bahçe saraydadır Istiklâlciler, Tölinin evinde gizli içtimalar yapar her biri raporlarını odır Istiklâlciler, Tölinin evinde gizli içtimalar yapar her biri raporlarını okuyarak mühim kararlar alırlar. Rus ordusunda zabit bulunan Veli askerlerin harekete hazır oduklarını, amele birligi kâtibi Demir, fabrika işçilerindeki ideal, kuvvetini, türk mektebi muallimesi Ayşe mektep talebesinin masum heyecanlarını, teşkilât reisi bulunan bay Töliye raporlarla beyan ederler. Polis memuru bulunan Mehmed âni bir baskın yapılacagını haber verir. Töli azm ve cesaret telkinile hepsini dagıtır ve yalnız kalır. Ortadaki yok edince baskına ograr ve yakalanır.
IKINCI PERDE
Teşkilât reisi Töli Siberyada gittikçe kuvvetlenen mefküre ateşile kendisini unutmuştur, benligi Kırım ve istiklâl ateşile tutuşurken çektigi en agır meşakkatlar bile azmini kırmamaktadır. Mefküre arkadaşlarından Murat, Mustafa, reisleri gibi siberyay sürülmişlrdir. Harb umumi sonlarında Rus ordusu saflarını terk eder, Petresborbta, Doma
<<l.58ob>>
Dagılır. Çarlık devrilir, ihtilal Solofkiyede sirayet eder. Siberyadaki nevbetçi nefer istiklalcılara bu müjdeyi verir, bu enada genç bir Kırımlı olan Kutlu, Siberyadaki bütün kırımlı mahkümları toplamaga geldigini bildirir. Siberyanın buzlu tepelerine karlı uvalarına elvida çekerek yola hazırlanırları.
ÜÇÜNCÜ PERDE
Kırım halkı ve askeri taşkın bir kuvanç içinde „Urkapu“ nın kilidini kırıp „Gök Bayragı“ çekerler, bu esnada hazır bulunan aytar, halka hitaben Kırım tarihini ve rus mezalimi hakkında bir söylev verir, halk heyecan içinde dagılır. Tölinin annei ile yavrusu yalnız kalırlar, bu arada siberyadan çıkan mahkümlar ggelirler, güı bayragı selamlarlar. Tölinin annesi evlâdını sag gürdügünden kuvançla çırpınırken zavalı Töli „BORA“ saganagında kapmış oldugu üerem ile yavrusunu anasına, sancagını yavrusuna emanet ederek gök bayragın önünde can verir.
_ SON _
Emel, Megmuası
KIRIMIN KURTULUŞU
Içun çalışan, emel mec muasini okunmasini halkımızdan dileriz.
HALK, SIIRLERI
Kırımın tanınmış şairlerinin seçilmiş şiirleri, kitabını halkimizin okumasini ve kutubhanelerinde bulundirmalarinı rica ederiz
Fiatı 20 leydır.
HALK GAZETESI
20 şubatı 1936 dan itabaren, çikmaga başlayan romence ve turkce halk gazetesini halkimiza bildirirz.
ADRES: str. General Cernat No 20 Constanta
CURTULUŞ
Azerbaican Milli Curtulüş Hareketinin organi, Aylik Mecmua
Adres: BERLIN CHARLOTTENBARG 2, POSTFACH No 16